Bij uit eten gaan, hoort een goed glas wijn. Dus werp ik graag een blik op de wijnkaart of vraag ik de bediening om een advies. Helaas stuit ik daarbij nog wel eens op warrige taal waar geen touw aan vast te knopen is. Vandaar dit pleidooi voor klare taal: weg met wollige taal op de wijnkaart!
Het komt je vast bekend voor. Je neemt plaats in een restaurant, grand café of terras en zegt: “Ik heb wel zin in een lekker glas wijn.” Moet je eens opletten wat er dan gebeurt. Negen van de tien keer vraagt de bediening alleen of je wit of rood wenst en of je een voorkeur hebt voor een druivenras. Vaak krijg je de huiswijn voorgezet terwijl je eigenlijk trek hebt in een glas bubbels.
Gemiste kans
Op zich is daar niks mis mee, als die huiswijn in je smaakstraatje past. De wijngast van tegenwoordig is wat wijzer en je hebt echte wijnfans (zoals ik) die graag in de wijnkaart willen neuzen, op zoek naar wat spannende en nieuwe pareltjes. Het valt me op, dat je bij veel horecabedrijven heel vaak om die kaart moet vragen. Dat vind ik een gemiste kans.
Eigenwijnwijs
Oké. Een goede gastheer of –vrouw ‘leest’ zijn gast en voelt meteen aan wat voor vlees ze in de kuip hebben. Ze komen al snel met de wijnkaart op de proppen. Of ze stellen een aantal goede vragen waardoor ze me een passend wijnadvies kunnen geven. Maar ja, eigenwijnwijs als ik ben, wil ik toch nog even in die wijnlijst kijken.
Etalage
Zo’n kaart zegt namelijk iets over wie de wijngastheer- of –vrouw is. Vaak kom je verrassende wijnen tegen die je niet bij de slijter kunt kopen. Of er schuilt een goed wijnverhaal achter. Naast een communicatiemiddel is de wijnkaart een verkoopmiddel voor de ondernemer. Het is de etalage van het horecabedrijf.
Groezelig boekwerk
Heel irritant is dat je soms de meest vreemde boekwerken in handen krijgt als je om die wijnkaart vraagt. Van een smoezelig A-4tje tot een groezelig boekwerk dat nog te vies is om aan te raken. Sommige bedrijven maken het letterlijk bont: ze strepen wijnen door of zetten er met pen bij: ‘uitverkocht’ of ‘laatste fles’. Dat is misschien prikkelend voor de verkoop bedoeld, maar het ziet er niet uit.
Over de top
Een doorn in het oog zijn toch wel de teksten die ik af en toe tegenkom in mijn werk als horecajournalist/tekstschrijver en als gast. Tenenkrommend en over de top of moet ik zeggen: om je tanden op stuk te bijten? Bij deze lepel ik enkele voorbeelden op, die op de lachspieren werken en vraagtekens oproepen.
Koolzuurbelletjes
‘Volle mousse, frisse inzet en goede zuurgraad’. Mousse op de wijnkaart? Het is toch geen dessert? Het blijkt dat met mousse de koolzuurbelletjes worden bedoeld in vaktaal. Tja, dat begrijpt natuurlijk geen enkele gast! Een goede zuurgraad: dat klinkt niet echt uitnodigend. Die wijn ga ik niet bestellen!
Expressieve neus
Wat dacht je van:‘Zeer stuivend glas wijn’. Sinds wanneer is een glas stuivend? Of deze: ‘Full bodied en complexe pinot grigio met hoge gastronomische inzetbaarheid’. Eh, u bedoelt? Of deze: ‘Expressieve neus van rode bes en aardbei’. Krijg ik hier een rode neus van? Er wordt eigenlijk bedoeld dat de wijn ruikt naar aardbei en rode bes.
Wijnjournalisten
Toen ik een ondernemer vroeg hoe hij aan deze teksten kwam, gaf hij aan dat de wijnleverancier deze had aangeleverd. Ook op etiketten van wijnflessen tref je vaak dit soort omschrijvingen aan. Meestal zijn proefnotities van (wijn)journalisten en sommeliers hiervoor de bron.
Weg met wollige taal op de wijnkaart
Er sluipt zo ongemerkt vaktaal in een wijnkaart. Daar kan zelfs de wijze wijngast geen chocolade van maken. Vandaar mijn pleidooi voor klare taal. Weg met die wollige en warrige taal op de wijnkaart. Schrijf gewoon op wat je proeft. Vraag je gast waar hij aan denkt als hij de wijn ruikt en proeft.
Kort en vlot
Waar ik heel blij van wordt, zijn compacte wijnkaarten. Houd het lekker kort en vlot. Geef een korte smaakomschrijving, vermeld het ras, het land van herkomst en het jaartal. Doe er een plaatje van de fles bij ter herkenning. Een A’4 tje of tafelkaartje is voor mij voldoende. (Ik heb thuis al genoeg kook- en leesboeken).
Meer tips over hoe je als horeca ondernemer je wijnkaart inzet als communicatiemiddel en voorbeelden over hoe ik dat aanpak als wijnwijze gast/horecajournalist, lees je in mijn boek Wat maak je me nu?! over de menukaart als communicatiemiddel. €16,50 inclusief BTW en verzending.