Ken je dat? Je krijgt een menu- of wijnkaart voor je neus en prompt kom je woorden tegen die je onbekend in de oren klinken. Het is jargon en dat is er ongemerkt ingeslopen. Door creatief met vaktaal op de kaart te zijn, kun je als horecaondernemer beter communiceren met je gast. Gooi vaktermen overboord: zeg het anders. Bovendien kun je je zo onderscheiden van je collega’s. Er is al genoeg eenheidsworst in de horeca.
We zitten in een hip restaurant in een regionale plaats. Nadat we zijn aangeschoven en een drankje hebben besteld, komt de jonge gastheer op gympen aangesneld met de kaart. Een keurig verzorgd en lekker overzichtelijk A-4tje op een klembord zoals je tegenwoordig wel vaker zit. We scannen de opsomming van gerechten en aan de overkant hoor ik een diepe zucht van mijn tafelgenoot. ‘Wat is nu weer hamachi?’, vraagt hij aan mij.
Horeca-oren
Nog voordat ik mijn hoofd erover ga breken, komt de gastheer toevallig langs gelopen en schiet te hulp. Hij heeft duidelijk ‘horeca-oren’ en legt kort uit dat dit een geelvinmakreel is en hoe deze wordt bereid. ‘Een aanrader’, voegt hij er nog aan toe. Een prima actie van deze door de wol geverfde gastheer die helemaal ‘aan’ stond. Want naast zijn horeca-oren en – ogen, speelt hij in op wat hij ‘live’ tegenkomt op de restaurantvloer.
Gênant
In dit voorbeeld loopt het goed af maar de bediening is niet altijd alert of in de buurt. Feit is dat veel gasten het gênant vinden dat ze bepaalde woorden of omschrijvingen van gerechten op de wijn- of menukaart niet kennen. Meestal vragen ze het (vaak op fluisterende toon) aan hun tafelgenoten. Heel vaak ben ik dan de ‘klos’. ‘Ja, jij bent toch horecajournalist. Je weet dat vast wel.’ Nu ben ik altijd bereid om een helpende hand toe te steken, maar ik ben geen wandelende culinaire encyclopedie. Zo kende ik die hamachi toen ook (nog) niet.
Rolgordijn
Natuurlijk kun je op je telefoon vaktermen gaan opzoeken. Maar het is wel erg ongezellig en storend om aan tafel met je mobiel te zitten ‘spelen’. Bovendien is een zoekmachine als Google geen betrouwbare bron. Typ voor de gein maar eens de vakterm ‘rouleau’ in. Op de site van Encyclo (een online encyclopedie) kom je dan onder meer ‘rolgordijn’ als uitleg tegen. Dat wil je niet op je bord tegenkomen. Voor wie wil weten wat het echt is: opgerold gevogelte.
Flauw
‘Hé, doe niet zo flauw. Gasten weten echt wel wat een rouleau is’, kreeg ik een keer als feedback van een restauranthouder tijdens een workshop Boost je menukaart! die ik regelmatig geef. Nou, echt niet. Ik zat bij een bekende Franse brasserie in Maastricht en hoorde een jonge dame van een jaar of 20 duidelijk tegen haar moeder zeggen: ‘Wat is een rouleau? Als dat vis is, dan hoef ik het niet’.
Creatief met vaktaal op de kaart
Bekijk het dus eens door de bril van je gast. Luister naar zijn feedback en vraag wat er onduidelijk is. Na diverse gesprekken met restauranthouders en het checken van hun menukaarten, kwam ik zo op het idee om alternatieve omschrijvingen te bedenken. Ik ben namelijk een warm voorstander van duidelijke taal. De menukaart is een prachtig communicatiemiddel, gebruik het. Wandel buiten de paden. Kortom: zeg het anders en wees creatief met vaktaal op de kaart.
Paarse aardappel
Hoe doe je dat dan? Zet achter die hamachi (tussen haakjes) dat het een geelvinmakreel is. Een makreel klinkt de meesten bekend in de oren. Over oren gesproken: bij lamsoren, kun je vragende ogen krijgen van gasten. Omschrijf het als plant uit de strandkruidfamilie. ‘Nee, mevrouw we serveren echt geen oren van een lam.’ Nog zo een: truffelaardappel. Zeg het anders en noem het paarse aardappel. Hier zit dus geen truffel in! En dan gazpacho. Die verwarren sommigen met carpaccio. Zet erbij dat het koude tomaten-komkommersoep is. Dan weet de gast wat hij gaat eten.
Onderscheiden
Nog een bijkomend voordeel van deze wijze van vermelding: je kunt je er als horecaondernemer mee onderscheiden. Doordat je andere omschrijvingen hebt van je gerechten dan de buurman, kun je jouw stempel op je menukaart drukken. Die hamachi kom ik namelijk overal tegen maar een geelvinmakreel klinkt net weer even anders. Voeg er nog wat smakelijke woorden aan toe en ik ben als gast ‘verkocht’ en ga het meteen bestellen.
Meer voorbeelden van hoe je het anders kunt zeggen, vind je in mijn inspiratieboek Wat maak je me nu?! €16,50 inclusief verzendkosten en btw.